5 nguyên tắc cốt lõi trong thiết kế trường tiểu học quốc tế

Trong thời đại giáo dục hội nhập, trường tiểu học quốc tế không chỉ là nơi giảng dạy chương trình quốc tế, mà còn là môi trường phát triển toàn diện, nuôi dưỡng năng lực toàn cầu cho thế hệ tương lai. Chính vì thế, thiết kế trường tiểu học quốc tế ngày càng được quan tâm và đầu tư bài bản, không chỉ để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, mà còn phải phù hợp với đặc trưng văn hóa – giáo dục tại địa phương.

Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế xây dựng trường học, TECO gợi ý 5 nguyên tắc cốt lõi trong thiết kế trường tiểu học quốc tế.

1. Lấy học sinh làm trung tâm trong thiết kế không gian 

Đây là một trong những nguyên tắc quan trọng khi bắt tay thiết kế trường tiểu học quốc tế – lấy học sinh làm trung tâm. Nó không chỉ là một khẩu hiệu mà là kim chỉ nam mà cần được hiện thực hóa trong mỗi chi tiết thiết kế. Tất cả nhằm đảm bảo ràng từng chi tiết nhỏ đều phục vụ cho học sinh với mục đích rõ ràng. 

• Không gian học tập linh hoạt: Không gian lớp học cần được thiết kế linh hoạt, đảm bảo dễ dàng thay đổi mô hình lớp học giảng dạy hiện đại như học nhóm, thuyết trình, thảo luận mở. Nội thất cần có tính di động, sử dụng chất liệu an toàn, thân thiện với môi trường
• Kích thích sự phát triển toàn diện của trẻ: Trường tiểu học là cái nôi thứ hai sau trường mầm non. Nơi đây cần được thiết kế tạo điều kiện tối đa cho sự phát triển thể chất, trí tuệ, cảm xúc của các em. Các trường tiểu học quốc tế ưu tiên tạo một không gian học tập mở, không gian sáng tạo để khuyến khích các em vừa học tập, vận động, khám phá thế giới. 

Thư viện của trường tiểu học quốc tế ISHCMC – hiện đại, sáng tạo, tạo cảm hứng khám phá, đọc sách

2. Thiết kế theo triết lý giáo dục – Không gian phản ánh tư duy giáo dục 

Mỗi môi trường quốc tế đều có triết lý giáo dục riêng. Chẳng hạn: Montessori, IB (International Baccalaureate), Reggio Emilia… Và thiết kế kiến trúc là cầu nối hiện thực hóa mô hình giáo dục đó.  

Chẳng hạn, với mô hình Montessori đặc trưng bởi không gian mở, cho phép học sinh tự do di chuyển và khám phá. Trong khi đó chương trình IB, các khu vực học tập tích hợp và không gian đa chức năng là yếu tố bắt buộc để học sinh phát triển tư duy phản biện, làm việc nhóm và trình bày ý tưởng. Đơn vị thiết kế cần am hiểu về các triết lý giáo dục để phản ánh đúng tinh thần mà trường quốc tế muốn theo đuổi.

Concept thiết kế trường học theo mô hình giáo dục Montessori.

3. Khuyến khích tương tác, kết nối, trải nghiệm

Một môi trường giáo dục tốt không chỉ đơn thuần dạy kiến thức mà là nơi khơi gợi sự sáng tạo, nuôi khả năng hợp tác và tinh thần trách nhiệm với cộng đồng. Để đạt được điều này, thiết kế kiến trúc cần tạo điều kiện tương tác giữa học sinh – không gian .

• Hành lang đa năng: Hành lang không chỉ là nơi di chuyển. Hãy biến nó thành không gian trưng bày, đọc sách hoặc giao tiếp giữa các lớp học. Các hoạt động này giúp tạo một không gian học tập sáng tạo, sinh động và khơi gợi cảm hứng học tập cho các em.
• Thiết kế không gian gần gũi với thiên nhiên: Nơi lý tưởng cho học sinh được thường xuyên tiếp xúc với cây xanh, ánh sáng tự nhiên, không khí trong lành. Điều này được thể hiện qua việc bố trí nhiều mảng xanh trong khuôn viên trường như vườn cây, bồn hoa, khu trồng rau, sân chơi ngoài trời có nhiều cây bóng mát, hay các lớp học mở với cửa sổ lớn đón gió và ánh sáng. Đây là xu hướng phổ biến trong các trường tiểu học quốc tế hiện nay, nơi giáo dục toàn diện luôn gắn liền với trải nghiệm thực tế và sự kết nối giữa con người với thiên nhiên.

Hành lang đa năng – không gian học tập sáng tạo, sinh động và khơi gợi cảm hứng học tập cho các em.

4. Hài hòa giữa tiêu chuẩn quốc tế và yếu tố văn hóa bản địa

Một trường tiểu học quốc tế không phải là sao chép mô hình nước ngoài. Thiết kế cần thể hiện sự giao thoa giữa tây và ta – tức tiêu chuẩn giáo dục toàn cầu và giá trị văn hóa bản địa. Đây là điều mà các phụ huynh châu Á, đặc biệt là Việt Nam rất coi trọng. 

• Đảm bảo hài hòa với khí hậu địa phương. Tùy thuộc vào khí hậu mỗi vùng miền mà đơn vị thiết kế cần lựa chọn phương án tối ưu tận dụng ánh sáng tự nhiên và vật liệu địa phương.
• Lồng ghép yếu tố văn hóa: Một số không gian trường học, chi tiết thiết kế có thể sáng tạo lấy cảm hứng từ bản sắc văn hóa việt nam để tạo dấu ấn cho trường học. Điều này không chỉ giúp tăng tính thẩm mỹ mà còn giúp nuôi dưỡng lòng tự hào dân tộc. 

5. Hướng đến sự phát triển bền vững cho tương lai

Một tiêu chí không kém phần quan trọng trong thiết kế trường tiểu học quốc tế là hướng đến phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Xây dựng một ngôi trường với tầm nhìn dài hạn phải gắn liền với yếu tố bền vững. Chẳng hạn:

• Tận dụng năng lượng tái tạo: hệ thống điện mặt trời, đèn tiết kiệm năng lượng, thu nước mưa để tưới cây…
• Giảm thiểu rác thải và tối ưu vận hành: thiết kế hệ thống phân loại rác, sử dụng vật liệu tái chế.
• Không gian xanh sinh thái: cây xanh được bố trí xen kẽ trong và ngoài công trình, đóng vai trò điều hòa vi khí hậu và tạo môi trường học tập dễ chịu.

Xem thêm: 

Dự án thiết kế và xây dựng trường song ngữ quốc tế Horizon cơ sở 1

Dự án thiết kế và xây dựng trường song ngữ quốc tế Horizon cơ sở 2

Thiết kế không gian xanh cho trường tiểu học quốc tế

Kết luận

Hơn cả một công trình kiến trúc, trường học là nơi đào tạo, nuôi dưỡng hướng đến sự phát triển toàn diện cho thế hệ mầm non tương lai. Từ nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm, chú trọng đến mô hình giáo dục, khuyến khích tương tác, trải nghiệm,… đến yếu tố bền vững – những nguyên tắc đáng cân nhắc trong thiết kế trường tiểu học quốc tế.

Một câu hỏi quan trọng cho việc bắt đầu lên concept thiết kế “Không gian này sẽ tạo nên trải nghiệm học tập như thế nào cho học sinh” – kim chỉ nam cho mọi quyết định thiết kế để kiến tạo một không gian phục vụ vì sự phát triển toàn diện của học sinh. 

Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị thiết kế, thi công trường quốc tế uy tín, liên hệ TECO để được tư vấn giải pháp miễn phí.